o. Czesław Białek SJ – życiorys

Data: 2020-01-30

czeslaw bialek sj

Czesław Białek, ks., ur. 18 VII 1920 w Warszawie, zm. 9 III 1984 w Poznaniu. W 1932 wstąpił do Małego Seminarium oo. jezuitów w Łęczycy, 1934-1936 w gimnazjum oo. jezuitów w Wilnie, od 1936 w nowicjacie u oo. jezuitów w Kaliszu, w 1937 w Pińsku. Ukończył Liceum Humanistyczne oo. jezuitów w Warszawie, od 1940 student filozofii na tajnych kompletach w Nowym Sączu, gdzie jako kleryk współorganizował ucieczkę Żydów z getta w Nowym Sączu; następnie na Wydziale Teologicznym Bobolanum w Starej Wsi, pow. Brzozów, woj. rzeszowskie. Absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydz. Biologii i Nauk o Ziemi (1960), w 1973 doktorat.

W połowie 1944 zaprzysiężony do AK w Warszawie, uczestnik powstania warszawskiego (ppor. ps. Kordecki w batalionie Baszta), ranny w obie nogi (w 1971 amputowano mu lewą nogę, od 1974 na wózku inwalidzkim). W 1948 wrócił do zakonu i studiów w Krakowie. 16 IV 1950 święcenia kapłańskie z rąk ks. abpa Stefana Wyszyńskiego, Prymasa Polski. 1951-1952 w organizacji podziemnej Wolna Młodzież w Warszawie, w kontakcie ze środowiskiem b. wileńskiej AK; w 1953 aresztowany, przetrzymywany w AŚ Warszawa-Mokotów, skazany wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie na 7 lat więzienia, 28 VI 1953 osadzony w ZK w Rawiczu, następnie we Wronkach, 11 V 1955 zwolniony ze względu na stan zdrowia, amnestionowany w 1956; po wyjściu u oo. jezuitów w Poznaniu. Organizator pomocy materialnej dla kombatantów, więźniów i ich rodzin, udzielał wsparcia duchowego; we współpracy z poznańskimi prawnikami inicjator procesów rehabilitacyjnych. W 1956 założyciel przy Wyższej Szkole Rolniczej w Poznaniu Zrzeszenia Studentów Katolików i Studenckiego Komitetu Pomocy Więźniom Politycznym, organizujących pomoc materialną dla więźniów w Rawiczu, Wronkach, Sieradzu, Fordonie i Strzelcach Opolskich. Organizator zbiórki krwi dla walczących Węgrów. 27 XI 1959 aresztowany, skazany wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Poznaniu na 8 mies. więzienia, osadzony w AŚ przy ul. Młyńskiej, 1 IV 1960 zwolniony. Od 1960 rekolekcjonista u oo. jezuitów w Toruniu, w 1962 przeniesiony do Kalisza. Od l. 60. organizował pomoc materialną (lekarstwa, odzież, żywność) dla polskich misjonarzy i ich podopiecznych w Indiach, Indonezji, Zambii, Burundi, Ekwadorze; zajmował się organizacją misji w Zambii. W 1966 aresztowany za głoszenie „wrogich kazań”, w 1967 skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Przasnyszu na 10 mies. więzienia, osadzony w ZK w Czarnem k. Człuchowa, następnie w Szczecinku, w 1968 zwolniony. W 1970 przeniesiony do klasztoru oo. jezuitów w Poznaniu. Tu złożył uroczystą profesję zakonną 22.04.1976. Od 1977 wspierał działalność ROPCiO. W 1978 odbył podróż do Zambii, na wózku inwalidzkim wizytując prawie wszystkie placówki misyjne, w których pracowali polscy duchowni. Z pomocą wolontariuszy wysyłał wielotonowe transporty darów do 42 krajów Azji, Afryki i Ameryki Południowej. Współpracował z Kościołem prawosławnym w Polsce, Polską Radą Ekumeniczną.

Od IX 1980 wspierał działalność „S”.

Po 13 XII 1981 odwiedzał internowanych w ośr. odosobnienia (m.in. w Gębarzewie i Gołdapi), udzielał pomocy duchowej i materialnej. Organizator banku bezpłatnych lekarstw przy kościele oo. jezuitów NSPJ i MB Pocieszenia w Poznaniu. Pomagał w wysyłce literatury religijnej do ZSRS.

Członek Polskiego Towarzystwa Antropologicznego, Polskiego Towarzystwa Etnograficznego, Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego. Współpracownik Studium Afrykanistycznego na Uniwersytecie Warszawskim i Komisji Afrykanistycznej przy Instytucie Kultury Materialnej PAN. Twórca Katolickiego Ośrodka Pomocy przy Komisji Misyjnej Archidiecezji Poznańskiej (w 1990 przekształcony w Stowarzyszenie Dzieło Księdza Czesława Białka). Członek Komitetu Organizacyjnego Obchodów Poznańskiego Czerwca.

Autor wielu monografii i artykułów dot. antropologii, misji, religii. m.in. Jezuici polscy w Misji Zambeskiej, Na ratunek człowiekowi, w: Pięćdziesiąt lat Prowincji Wielkopolsko-Mazowieckiej Towarzystwa Jezusowego.

Odznaczony Krzyżem Walecznych, Krzyżem AK, Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Warszawskim Krzyżem Powstańczym, srebrną Odznaką Honorową Związku Inwalidów Wojennych, brązowym afrykanistycznym Medalem im. Szolca-Rogozińskiego.

Na początku l. 50. rozpracowywany przez UBP w Warszawie w ramach sprawy o krypt. Bławat; 27 X 1956 – 5 V 1958 przez Wydz. II KW MO w Poznaniu w ramach sprawy agenturalnej krypt. Ruchliwi; V – 5 X 1958 przez Wydz. III KW MO w Poznaniu w ramach sprawy ewidencyjno-obserwacyjnej; 28 X 1958 – 10 XI 1960 w ramach sprawy agenturalno-grupowej krypt. Fanatycy; do 28 XII 1963 przez SB w Kaliszu w ramach sprawy operacyjno-obserwacyjnej; 14 XII 1963 – 20 IV 1984 przez Wydz. IV KW MO/WUSW w Poznaniu w ramach TEOK (Teczka Ewidencji Operacyjnej na Księdza).

Ludmiła Sobala

Tekst o o. Czesławie Białku SJ pochodzi ze strony: http://www.encysol.pl/wiki/Czesław_Białek. Dziękujemy Redakcji Encyklopedii Solidarności za zgodę na przedruk.

 

czeslaw bialek

O. Czesław Białek SJ. Zdjęcie wykonano w roku 1961 w Warszawie przed Pomnikiem Nieznanego Żołnierza (fot. archiwum Wandy Błeńskiej).

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

Inwestor: Dom Zakonny Towarzystwa Jezusowego

Projekt: Poprawa efektywności energetycznej kościoła p.w. Najświętszego Serca Jezusowego i Matki Boskiej Pocieszenia oraz Kaplicy Matki Bożej Różańcowej, wraz z kamienicą i oficyną, w wyniku zastosowania usprawnień termomodernizacyjnych

Wartość przedsięwzięcia: 7 037 678 PLN
Dotacja NFOŚiGW: 4 711 308 PLN
Pożyczka: NFOŚiGW: 524 394 PLN

NFOŚiGW logo 150x150

Prosimy o wsparcie Sanktuarium za pośrednictwem Fundacji MAGIS: KRS: 0000231822, z dopiskiem: Jezuici-Poznań. Bóg zapłać!

półtora procent

Msze odbywają się w Kaplicy Matki Bożej Różańcowej (wejście główne od ul. Szewskiej).

Kaplica Matki Bożej Różańcowej

W kościele głównym nabożeństwa sprawuje wspólnota prawosławna ukraińska

Kościół główny

Msze Święte:
  • w niedziele i obowiązujące święta:
    9:30, 11:00, 18:00
  • w dni powszednie:
    15:00 (z Koronką do Miłosierdzia Bożego), 18:00
  • W pierwszą niedzielę miesiąca o 18.00 Ad Amorem (dla samotnych)
  • W drugą niedzielę miesiąca o 18.00 w intencji Kościoła cierpiącego i prześladowanego (PKWP)
  • W trzeci poniedziałek miesiąca o 18.00 zbiorowa za zmarłych.
  • W trzecią środę miesiąca o 15.00 w intencji dobroczyńców Sanktuarium i Domu Zakonnego.
  • W trzeci czwartek miesiąca o 18.00 w intencji matek oczekujących poczęcia o łaskę potomstwa (woda św. Ignacego Loyoli)
  • W czwartą niedzielę miesiąca o 11.00 Msza św. Wspólnoty Życia Chrześcijańskiego
  • 30go lub 31go dnia miesiąca Msza św. zbiorowa z internetowej skrzynki intencji
  • modlitwa liturgia kosciol ukraina 50 РОЗПОРЯДОК БОГОСЛУЖІНЬ/Nabożeństwa Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej

Zobacz też

Dwudziesta ósma Niedziela zwykła (13.10.2024)  Dzień Papieski

Dwudziesta ósma Niedziela zwykła (13.10.2024) Dzień Papieski

Poniedziałek. Dzień Edukacji Narodowej. Wtorek. Wspomnienie św. Teresy od Jezusa, dziewicy i doktora Kościoła. Dzień Dziecka Utraconego. Środa. Wspomnienie św. Jadwigi Śląskiej. O godz. 12.15 msza św. zbiorowa przez wst. św. Andrzeja Boboli, a o godz. 15.00 msza św. w...