Jak przystępować do Komunii świętej?
Jak przyjmować Komunię świętą? Ogólne wprowadzenie do Mszału Rzymskiego określa postawę w jakiej należy ją przyjmować: „Wierni przyjmują Komunię świętą w postawie klęczącej lub stojącej, zgodnie z postanowieniem Konferencji Episkopatu. Jeśli przystępują do niej stojąc, zaleca się, aby przed przyjęciem Najświętszego Sakramentu wykonali należny gest czci, który winien być określony tym samym postanowieniem” (160).
Potwierdza to Konferencja Episkopatu Polski z roku 2005 w punkcie 38: „Zaleca się procesyjne podchodzenie do przyjęcia Komunii świętej. Ciało Pana jest bowiem pokarmem na drodze do życia wiecznego. Komunię świętą można przyjąć w postawie klęczącej lub stojącej. Postawę stojącą należy zachować zawsze, gdy Komunii świętej udziela się pod obiema postaciami. Wierni przyjmujący Ciało Pańskie w postawie stojącej wykonują wcześniej skłon ciała lub przyklękają na jedno kolano”.
Postawa stojąca przy przyjmowaniu Komunii świętej, która stosunkowo niedawno zagościła w naszych kościołach ma głęboką symbolikę. Niestety argumentuje się, że taki sposób przyjmowania Komunii ukazuje brak szacunku dla Chrystusa. Nic bardziej mylnego. Osoby, które tak na to patrzą zapominają o tym, że przez całą starożytność chrześcijanie właśnie w ten sposób przyjmowali Komunię. Warto przypomnieć, że postawa klęcząca oznacza małość i grzeszność oraz cześć i uległość względem Boga. Była właściwa dla modlitwy osobistej. W liturgii przez wieki stosowano ją tylko w okresach pokutnych. Np. Sobór w Nicei z roku 325 zakazywał klękania w niedzielę. Był również zakaz klękania podczas Mszy w okresie Wielkanocnym. Postawa klęcząca przy konsekracji, podniesieniu i Komunii wywodzi się dopiero ze średniowiecza.
To właśnie postawa stojąca wyraża głęboką cześć i szacunek oraz gotowość przyjęcia woli Bożej. Wyraża radość i wdzięczność za godność dzieci Bożych. Nie jesteśmy już niewolnikami, ale córkami i synami Boga, o czym przypomniał sam Jezus. Ponadto postawa stojąca jest znakiem więzi ze zmartwychwstałym Panem.
W naszym kościele zachęcamy do procesyjnego podchodzenia do Komunii świętej. Procesja komunijna podkreśla następujące wymiary:
– przypomina, że na wzór ludu Starego Przymierza jesteśmy karmieni cudownie manną na drodze ziemskiej pielgrzymki do Nieba;
– ukazuje Kościół jako wspólnotę zjednoczoną z Chrystusem;
– ukazuje lud Nowego Przymierza „w drodze” do Królestwa Ojca;
– zobowiązuje do jedności i miłości braterskiej, do zainteresowania każdym człowiekiem – zarówno przy stole Eucharystycznym jak i w świecie, do którego idziemy po Eucharystii
W naszym kościele Komunia jest udzielana najpierw osobom, które przyjmują ją na rękę. Na końcu osobom, które przyjmują ją do ust.
Ważne, aby uświadomić sobie, że stosując się do zwyczaju lokalnego, a więc w naszym przypadku do procesyjnego podchodzenia wyrażamy w ten sposób jedność wspólnoty liturgicznej. Ważne jest to, aby postawa klęcząca lub stojąca podczas przyjmowania Komunii była wyrazem miłości do Jezusa Eucharystycznego, nie zaś sposobem manifestowania swojej większej pobożności w stosunku do innych. Warto w tym względzie zbadać swoje sumienie.
Dnia 9 marca 2005 roku biskupi zgromadzeni na zebraniu plenarnym jednogłośnie przyjęli, że w Polsce Komunii świętej udziela się przez podanie Hostii wprost do ust. Jeżeli jednak ktoś poprosi, gestem wyciągniętej dłoni, o Komunię świętą na rękę, należy mu Jej w taki sposób udzielić (Komunikat z 331. zebrania plenarnego KEP, 5). Każdy, kto przyjmowałby Najświętszą Hostię na dłoń, powinien pamiętać o odpowiedniej postawie i ułożeniu rąk. Komunię świętą należy przyjmować na lewą dłoń podtrzymywaną przez prawą, a następnie, stojąc przed kapłanem, prawą ręką włożyć Hostię do ust; w żadnym wypadku nie wolno odchodzić z Hostią na dłoni od ołtarza.
Podczas udzielania komunii kapłan, diakon lub inny szafarz ukazuje przystępującemu wiernemu hostię, mówiąc: „Ciało Chrystusa”. Przystępujący do Komunii odpowiada: „Amen”. Na koniec spożywa Ciało Pańskie.
Pamiętajmy, że każdy powinien karmić się Komunią świętą z sercem wolnym od grzechu ciężkiego, wypełnionym wiarą, miłością i pragnieniem całkowitego zjednoczenia się ze Zbawicielem.
Osoby, które nie mogą z różnych przyczyn przystąpić fizycznie do Komunii świętej w kościele lub skorzystać z Komunii dla chorych (wiatyk) mogą przystąpić do Komunii duchowej. Jest nią akt duchowy wyrażający pragnienie zjednoczenia z Jezusem. W praktyce może się wyrazić poprzez osobiste zwrócenie się do Jezusa np. w takich słowach: „Wierzę, Jezu, że jesteś rzeczywiście obecny w Eucharystii. Kocham Cię! Żałuję za grzechy, którymi Cię obraziłem. Przyjdź do mojego serca, oddaję Ci się cały! Nie pozwól mi nigdy odłączyć się od Ciebie!”. Skutki Komunii duchowej są takie same jak sakramentalne przyjęcie Komunii świętej.
Do Komunii można przystąpić maksymalnie dwa razy dziennie. Kto już raz przyjął Komunię, może ją przyjąć ponownie tego samego dnia pod warunkiem, że za drugim razem uczestniczy w całej Mszy świętej. Przepis ten zabezpiecza przez niezdrowymi formami pobożności zmierzającymi ku „kolekcjonowaniu” Komunii świętych. Postawa ta może rodzić się na bazie przekonania, że poziom osobistej świętości zależy od ilości przyjętych Komunii.
Opracował o. Dariusz Michalski SJ
Korzystając z materiałów:
- Oremus, lipiec 2020, s. 197-198.
- Oremus, sierpień 2020, s. 199-200.
- O postawie i sposobach przyjmowania Komunii świętej, Maciej Biskup OP – undefined (odwiedzono 21.07.2020).
- Eucharystia. Miłość odkrywana krok po kroku, ks. Jerzy Grześkowiak, 2016, s. 285-291.
Zobacz także:
